Aan Excellentie Ayatollah Said Ali Khamenei

Mousavi kan de Nelson Mandela van Iran worden in de overgang naar een democratie

Gepubliceerd: 18 juni 2009 19:16 | Gewijzigd: 18 juni 2009 19:39

Opperste Leider Khamenei moet vertrekken om een vrij Iran mogelijk te maken. De tijd dringt voor het Iraanse volk.

Door Afshin Ellian

   Illustratie Taylor Jones
Illustratie Taylor Jones
 

Een jaar voor de Iraanse Revolutie kreeg een van mijn familieleden de gelegenheid om naast u te mogen bidden. Later, tijdens de revolutie, waren we erg trots op deze anekdote. Dit familielid had met u gebeden, maar desondanks moest hij, net als ik, enige tijd na de revolutie onderduiken.

Excellentie, wij hadden geen enkel misdrijf gepleegd, maar waren het oneens met de repressieve maatregelen van imam Khomeiny, en dat werd in die tijd als een misdrijf beschouwd.

Ik was nog geen achttien jaar oud toen ik mijn land moest ontvluchten. Het islamitische regime veroorzaakte een ongekende stroom politieke vluchtelingen. In de jaren tachtig van de vorige eeuw werden duizenden Iraniërs door de revolutionaire rechtbanken, zonder een advocaat, zonder een officiële aanklacht, om het leven gebracht. Daarbij werden ook twee leden van mijn familie geëxecuteerd. Een van hen is in een onbekend massagraf begraven. In 1988 werden binnen enkele weken in opdracht van imam Khomeiny duizenden politieke gevangen na een kort verhoor gedood en in massagraven geworpen.

Imam Khomeiny beloofde het volk islamitische rechtvaardigheid – wat dat precies is, spreekt uit die massagraven. Ze zijn kenmerkend voor een theocratisch regime waarvan u al twintig jaar de leider bent.

Dertig jaar geleden gingen miljoenen Iraniërs, vooral jongeren, de straat op om te demonstreren voor drie fundamentele rechten: allereerst fundamentele vrijheden (vrijheid van pen en vrijheid van denken), ten tweede onafhankelijkheid, en ten derde de (islamitische) republiek.

Wij brachten een monsterlijk staatsmodel aan de macht. De staatstheorie van imam Khomeiny aangaande de heerschappij van een ayatollah, heeft uiteindelijk Iran en ook de islam in een ongekende crisis gebracht. Ten gevolge daarvan is nu in een groot deel van Iran en elders sprake van interetnische en interreligieuze conflicten.

Excellentie, telkens is uw antwoord op gewelddadige problemen de inzet van nog meer geweld geweest. Ook op statelijk niveau heeft de aanstelling van een hoogste religieuze politieke leider tot onoplosbare conflicten geleid. De periodieke presidentsverkiezingen hebben daardoor geen enkele invloed op de organisatie van de rechterlijke macht, het buitenlandbeleid en het veiligheidsbeleid van de regering gehad. Oud-president Khatami moest uiteindelijk publiekelijk erkennen dat hij in tegenstelling tot de verwachtingen van zijn aanhang niet in staat was om serieuze hervormingen te kunnen invoeren. U, als leider van Iran, blokkeerde alle presidentiële besluiten die u niet bevielen. Daarom werden miljoenen Iraniërs teleurgesteld in president Khatami – maar in werkelijkheid ging het om u.

De revolutie die met vrijheid begon, eindigde in de periode van president Ahmadinejad in antisemitisme en Holocaustontkenning. President Ahmadinejad beweerde dat hij de staat Israël, een lid van de Verenigde Naties, van de kaart wilde vegen. Met mij schamen zich velen voor dit onbeschaafde en on-Perzische antisemitisme. Dit morele faillissement hebben de miljoenen burgers in Teheran en andere steden van Iran veroordeeld door hun demonstratie voor Mousavi.

Het is afgelopen met uw regime. Dit ziet u toch ook, Excellentie? En als u het niet gezien heeft, dan heeft u het zeker gehoord toen honderdduizenden demonstranten in Teheran riepen: ‘Allahu Akbar, weg met de dictatuur!’

Excellentie, als u een bloedbad wilt aanrichten, zal dit tot de totale ontwrichting van Iran leiden. Kan een regime, dat door een grote meerderheid van de bevolking wordt gehaat en afgewezen, op een vreedzame wijze overgaan tot een democratisch en rechtstatelijk bestuur? Bestaat er een model van politieke overgang waarbij zonder bloedvergieten een vreedzame overgang mogelijk is?

Het wonderlijke antwoord luidt: ja, dat bestaat. Ook het apartheidsregime werd door de meerderheid gehaat. Bovendien was ook het apartheidsregime een extreem gewelddadig regime. Maar toch koos men voor een vreedzame overgang onder de briljante leiding van Nelson Mandela.

Natuurlijk kan men de vraag stellen wat er moet gebeuren met de internationale misdrijven (massa-executies) die in naam van de islamitische staat zijn gepleegd. Hiervoor zou het concept van een Waarheids- en Verzoeningscommissie naar het model van Zuid-Afrika uitweg kunnen bieden. De VN kunnen daarbij een buitengewoon belangrijke rol spelen. Zij hebben ervaring met wat men Transitional Justice noemt. VN-secretaris-generaal Ban Ki-moon moet deze in de Veiligheidsraad bespreken. Is dat een schending van de Iraanse soevereiniteit? Nee. Uw regime kan de soevereiniteit over uw volk niet langer daadwerkelijk effectueren zonder de toepassing van geweld, extreem veel geweld.

Excellentie, u kunt, net als indertijd de Zuid-Afrikaanse president De Klerk, ruimte maken voor een overgang. Miljoenen burgers vertrouwen Mousavi. Hij zou de rol kunnen spelen die Mandela heeft gespeeld tijdens de overgang in Zuid-Afrika. Bovendien blijkt uit de laatste verkiezingen dat niet Ahmadinejad, maar Mousavi heeft gewonnen. Excellentie, ook u twijfelt aan de uitslag van deze verkiezingen, want u heeft opdracht gegeven tot nader onderzoek.

Excellentie Khamenei, u en ik weten dat het een tirannie nooit is gelukt om een duurzaam politiek bestel tot stand te brengen. Uw adviseurs hebben u doof en blind gemaakt voor de werkelijkheid. De waarheid luidt: de regerende elite is niet populair bij het volk. Uw stroman Ahmadinejad, die zich volks en populistisch uit, wordt verafschuwd. Indien u doorgaat met het toepassen van geweld op de burgers, dan heeft u kennelijk niets geleerd van het tragische lot van de laatste sjah van Perzië.

De moeders van de geëxecuteerde leden van mijn familie kunnen u niet vergeven. Maar ze zijn wel bereid u in stilte te laten vertrekken omwille van de vrijheid en de vrede van hun kleinkinderen. De tijd dringt voor het Iraanse volk, maar ook voor de internationale gemeenschap.

Ik wens u wijsheid en vrede toe,

Uw Afshin Ellian

Afshin Ellian werd in Teheran geboren, is rechtsfilosoof en is als hoogleraar verbonden aan rechtenfaculteit van de Universiteit Leiden.

 

https://files.edsondepary.webnode.com/200002167-79e117adb1/animated_favicon1.gif