Handel in mensen, een grenzenloos probleem

Mensenhandel vormt met grootschalige hennepteelt en vastgoedfraude de topdrie van ernstige vormen van georganiseerde misdaad in Nederland. En de overheid zit niet stil. In EU-verband is Nederland verplicht bestrijding van mensenhandel en productie en handel in drugs prioriteit te geven. Dat gebeurt ook. Met name de seksbranche wordt aangepakt. De strafzaak in Zwolle tegen een internationale groep die jonge Nigeriaanse vrouwen in Europa tot prostitutie dwong, is een recent positief voorbeeld.

In december is een wetsvoorstel 'regulering prostitutie' gepubliceerd. Registratie, vergunning en controle zijn daarin de kernbegrippen. Prostituees vanaf 21 moeten straks een vergunning hebben en voor 18- tot 21-jarigen wordt dit beroep verboden. Een landelijke registratieplicht voor pooiers en escortbedrijven wordt voorgesteld. Klanten die toch seks hebben met illegaal werkende prostituees, kunnen een boete of een half jaar cel krijgen. Dan ligt de verantwoordelijkheid terecht ook bij degene die mensenhandel veroorzaakt. Wie als prostituant mensenhandel uitlokt, is medepleger van een miserabel misdrijf dat letterlijk geen grenzen kent.

Slavernij en dwangarbeid treffen wereldwijd ongeveer 2,45 miljoen mensen. Ook de bouw, landbouw, horeca, schoonmaak, vervoer, textiel en het huishouden zijn sectoren waar het voorkomt. Vervolging van slavernijachtige uitbuiting in Nederland buiten de prostitutie resulteerde tot nu toe in slechts twee rechtzaken, die de Chinese horeca en de illegale hennepteelt betroffen. Beide eindigden in vrijspraak. Makkelijk te bewijzen is het dus niet.

Afgelopen week maakte een serie verhalen in deze krant de diepe ellende duidelijk waarin jonge Nigeriaanse vrouwen belanden als ze in Europa gedwongen worden zich te prostitueren. Mensenhandel is een vorm van transitcriminaliteit - Nederland als comfortabel doorvoerland dat vrouwen rechtstreeks vanuit de asielopvang liet vertrekken naar de stoepen en bermen van Rome en Milaan. Het gaat niet alleen om klassieke uitbuiting, maar ook om chantage, corruptie en afpersing met misbruik van culturele of religieuze achtergronden.

Dit jaar kondigde het kabinet de aanstelling aan van elf extra (regionale) officieren van justitie die zich in mensenhandel specialiseren. De maximumstraffen worden verhoogd van zes naar acht jaar en als er sprake is van minderjarige slachtoffers twaalf jaar. Dat maakt het mogelijk ook tegen strafbare voorbereiding van mensenhandel op te treden. In de rechtbank Zwolle wordt de omvang, maar ook de complexiteit van het probleem duidelijk. Daders in meer landen, op twee continenten, zwijgende ge�ntimideerde slachtoffers, armoede als drijvende factor. Het Openbaar Ministerie kon alleen met onconventionele methoden slachtoffers tot aangifte brengen. Het staat niet vast dat die de toets van de rechter straks kunnen doorstaan. De slachtoffers lieten zich alleen met kunstgrepen losweken van de daders die hen mentaal gegijzeld hielden.

Het leidt tot onmogelijke dilemma's. Moeten voortaan alle Nigeriaanse meisjes die op Europese luchthavens arriveren, onder curatele worden gesteld? Om te voorkomen dat ze worden afgevoerd naar een bordeel, ergens in dat grote Europa zonder grenzen? Het is een probleem dat om een centrale oplossing schreeuwt. Een probleem dat de Europese rechtgemeenschap onwaardig is.

https://files.edsondepary.webnode.com/200002167-79e117adb1/animated_favicon1.gif